Andrzejki to bardzo dziwny wieczór. Swoją historią sięga starożytnej
Grecji, ale wiąże w sobie przedchrześcijańskie tradycje różnych ziem i kultur.
Obchodzimy je w wigilię św. Andrzeja, który w rzeczywistości nie ma z tymi
obrzędami nic wspólnego.
Święty Andrzej pochodził z żydowskiej
rodziny rybackiej i uważa się go za pierwszego apostoła powołanego przez Jezusa
Chrystusa.
Andrzejkowe wróżby mają jednak szczególny charakter. Wiążą się z nadzieją na udane zamążpójście. To tłumaczy, dlaczego ten obyczaj związał się z dniem poświęconym św. Andrzejowi. Jego imię pochodzi od greckiego słowa “aner” oznaczające mężczyznę lub człowieka mężnego. Ponadto św. Andrzej jest patronem małżeństw i orędownikiem zakochanych. Wywodzące się ze Szkocji zwyczaje świętowania tzw. Andrzejek rozpowszechnione są w całej Europie. Wróżby andrzejkowe na początku miały przepowiadać wyłącznie kiedy i jakiego męża będą miały dziewczęta. Obecnie tematyka przepowiadania przyszłości obejmuje też przyszłe losy oraz ogólne powodzenie w życiu.
Czy wiecie, że ....
Inna nazwa andrzejek to jędrzejki bądź jędrzejówki.
Zwyczaje Andrzejkowe mają także swój wymiar komercyjny, wyznaczając datę graniczną dla okresu przedświątecznego. Istnieje przesąd, iż sklepy, które przystrajają swoje witryny w bożonarodzeniowe przybrania, przed datą 30 listopada, nie będą miały w nadchodzącym roku dużej pomyślności na rynku, a być może nawet splajtują .
Wróżby andrzejkowe
Wróżb było całe mnóstwo. Niektóre z nich niesione tradycją przetrwały do dziś.
Lanie wosku
Lano gorący wosk, by z jego kształtu wyczytać postać przyszłego narzeczonego lub najbliższą przyszłość.
Po wyjęciu i osuszeniu wosku zgadujecie, co powstało. Można to zrobić także etapami. Najpierw zgadywać, co widać i z czym kojarzy się kształt. Potem dopiero pobawić się w teatr cieni i odgadywać kształty pojawiające się na ścianie przy zgaszonym świetle i zapalonej lampce.
Niektóre interpretacje powstałych symboli:
zwierzę domowe – stabilizacja,
dzikie zwierzę – przygoda,
samochód, samolot – podróż,
pieniądz – bogactwo,
kołyska – nowy członek rodziny,
jabłko – sukces,
gniazdo – przyjadą goście,
maska – uważaj na fałszywego przyjaciela,
żółw – dobra rada,
gwiazda – dobra nowina,
góra – sporo kłopotów,
serce – nowa miłość,
kształt zbliżony do kształtu kraju – podróż do tego miejsca (np. but to Włochy),
dynia – zmiany w życiu,
diabeł – nieduże kłopoty,
anioł – dobre wieści,
krzyż – dopadnie cię choroba,
gwóźdź – niesprawiedliwość,
jajko – spełnią się marzenia,
klucz – staniesz przed sporym wyzwaniem,
żaba – spokojny rok,
motyl – czeka cię dużo zmian.
