Andrzejki

 

Andrzejki to bardzo dziwny wieczór. Swoją historią sięga starożytnej Grecji, ale wiąże w sobie przedchrześcijańskie tradycje różnych ziem i kultur. Obchodzimy je w wigilię św. Andrzeja, który w rzeczywistości nie ma z tymi obrzędami nic wspólnego.

Święty Andrzej pochodził z żydowskiej rodziny rybackiej i uważa się go za pierwszego apostoła powołanego przez Jezusa Chrystusa.

Andrzejkowe wróżby mają jednak szczególny charakter. Wiążą się z nadzieją na udane zamążpójście. To tłumaczy, dlaczego ten obyczaj związał się z dniem poświęconym św. Andrzejowi. Jego imię pochodzi od greckiego słowa “aner” oznaczające mężczyznę lub człowieka mężnego. Ponadto św. Andrzej jest patronem małżeństw i orędownikiem zakochanych. Wywodzące się ze Szkocji zwyczaje świętowania tzw. Andrzejek rozpowszechnione są w całej Europie. Wróżby andrzejkowe na początku miały przepowiadać wyłącznie kiedy i jakiego męża będą miały dziewczęta. Obecnie tematyka przepowiadania przyszłości obejmuje też przyszłe losy oraz ogólne powodzenie w życiu.

Czy wiecie, że ....

Inna nazwa andrzejek to jędrzejki bądź jędrzejówki.

Zwyczaje Andrzejkowe mają także swój wymiar komercyjny, wyznaczając datę graniczną dla okresu przedświątecznego. Istnieje przesąd, iż sklepy, które przystrajają swoje witryny w bożonarodzeniowe przybrania, przed datą 30 listopada, nie będą miały w nadchodzącym roku dużej pomyślności na rynku, a być może nawet splajtują .

Wróżby andrzejkowe

Wróżb było całe mnóstwo. Niektóre z nich niesione tradycją przetrwały do dziś.

Lanie wosku

Lano gorący wosk, by z jego kształtu wyczytać postać przyszłego narzeczonego lub najbliższą przyszłość.

Po wyjęciu i osuszeniu wosku zgadujecie, co powstało. Można to zrobić także etapami. Najpierw zgadywać, co widać i z czym kojarzy się kształt. Potem dopiero pobawić się w teatr cieni i odgadywać kształty pojawiające się na ścianie przy zgaszonym świetle i zapalonej lampce.

Niektóre interpretacje powstałych symboli:

zwierzę domowe – stabilizacja,

dzikie zwierzę – przygoda,

samochód, samolot – podróż,

pieniądz – bogactwo,

kołyska – nowy członek rodziny,

jabłko – sukces,

gniazdo – przyjadą goście,

maska – uważaj na fałszywego przyjaciela,

żółw – dobra rada,

gwiazda – dobra nowina,

góra – sporo kłopotów,

serce – nowa miłość,

kształt zbliżony do kształtu kraju – podróż do tego miejsca (np. but to Włochy),

dynia – zmiany w życiu,

diabeł – nieduże kłopoty,

anioł – dobre wieści,

krzyż – dopadnie cię choroba,

gwóźdź – niesprawiedliwość,

jajko – spełnią się marzenia,

klucz – staniesz przed sporym wyzwaniem,

żaba – spokojny rok,

motyl – czeka cię dużo zmian.

Zapałki

Wysyp zapałki na stół i  spróbuj odczytać kilka konkretnych liter. Jeśli się nie da, to występujcie aż do skutku. Każda litera ma przyporządkowaną wróżbę na najbliższą przyszłość

A – atrakcja (wesołe miasteczko),

B – bajka,

C – ciastko,

D – drzewo (wejdziesz na drzewo),

E – ekran (nudy przed telewizorem),

F – farby (będziesz sławnym malarzem),

G – gitara (spodoba ci się jakaś piosenka),

H – hulajnoga,

I – igła (będziesz miał dziurę w spodniach),

J – jajko (trafisz na zgniłe jajo),

K – kogut (obudzisz się bardzo wcześnie rano),

L – lody,

Ł – łopata (znajdziesz skarb),

M – miłość (zakochasz się),

N – noga (potkniesz się),

O – okno (umyjesz okno),

P – picie (rozlejesz)

R – rysunek (wygrasz konkurs plastyczny),

S – spanie (zaśpisz do szkoły/przedszkola),

T – tulenie (przytul kogoś),

U – uśmiech (uśmiechnij się),

W – wakacje będą wspaniałe,

Y – Yeti (poznasz go przy najbliższym wyjdzie w góry),

Z – Zorro (oddasz coś biednym),

Wahadło

Użyjcie ciężkiej zawieszki na sznurku lub łańcuszku. Umieśćcie wahadełko nad dłonią osoby, której będziecie wróżyć. Osoba zadaje pytanie, na które możliwa odpowiedź musi być jednoznaczna, np. "Czy dostanę prezenty pod choinkę?". Kiedy wahadełko zacznie kręcić się w stronę zgodną z ruchem wskazówek zegara, odpowiedź brzmi: TAK, jeśli w przeciwną: NIE, jeśli natomiast stoi w miejscu, odpowiedź to: ZAPYTAJ KIEDY INDZIEJ.

Magiczna książka

Przygotuj książkę i poproś uczestników, żeby pomyśleli pytanie i otworzyli ją na wybranej stronie oraz wskazali pierwsze zdanie, które zauważą. Przeczytaj je na głos - wskaże im poradę na przyszłość lub odpowiedź na zadane w myślach pytanie.

Jest jeszcze wiele innych wróżb. A jak wy przepowiadaliście sobie przyszłość w Andrzejki? Pochwalcie się w komentarzach.

E. Wacławska